Schuilplaats WOII

Schuilplaats WOII

Het Onderduikershol

Hoe een held zijn leven gaf voor de opgejaagden.

De bossen rondom Valthe herbergen vele verhalen. Eén daarvan is het verhaal van het Onderduikershol. Tijdens de Tweede Wereldoorlog bood het Valtherbos onderdak aan maar liefst 16 Joodse mensen. Een primitief gebouwd hol betekende voor hen het verschil tussen leven en dood.

Eén van de onderduikers, Ab van Dien, schreef dit intrigerende en soms hartverscheurende verhaal op in het boekje ‘De Opgejaagden’. In dit boek is te lezen hoe inwoners uit het dorp besloten de in levensgevaar verkerende Joden te hulp te schieten. Eerst doordat één van de Valthenaren, Albertus Zefat, ze tijdelijk huisvestte in zijn kippenschuur. Toen dat te gevaarlijk werd, werd er besloten om een hol in het bos te bouwen. 

Voor de Joden betekende dit leven in een groot gat in de grond ergens in het bos van Valthe, in de zuidoosthoek van Drenthe. Er was veel angst en onzekerheid, men leefde samen zonder elkaar te kennen en brachten hun tijd door in het donker. Eten en drinken werd gebracht, wanneer het kon. Maar nooit waren deze onderduikers zeker van wat er stond te gebeuren. Of ze nu wilden of niet, hun levenslot vertrouwden ze toe aan een paar mensen uit het dorp. Ze konden niet anders en hadden geen keuze.

Uiteindelijk zijn alle 16 onderduikers veilig uit de Tweede Wereldoorlog gekomen. Ondanks meerdere zeer spannende momenten, waarop de bezetters besloten te zoeken in het bos, is een noodlottige vondst ze wonderwel bespaard gebleven. De hulp biedende verzetsmensen brachten het er minder goed vanaf; Albertus Zefat en Jan Hendriks werden verraden. Albertus werd daarop gefusilleerd bij zijn eigen huis en Jan Hendriks werd afgevoerd naar een kamp. 

Het boek ‘De Opgejaagden’ werd grotendeels geschreven vlak na de oorlog door één van de onderduikers Ab van Dien. Het is geschreven in de oorlogsjaren, maar werd pas in 1982 uitgebracht in boekvorm op initiatief van Welzijnswerk Valthe. Naast de aantekeningen van Ab van Dien is het boek uitgebreid met historische gegevens, verzameld door Johan Withaar, waardoor elke persoon en gebeurtenis in een historisch perspectief wordt geplaatst. Zo heeft hij de door Ab van Dien beschreven stille helden van toen opnieuw laten leven. 

Het boekje is een absolute aanrader en is hier te bestellen in de webshop.

Bezoek het Onderduikershol

Een intrigerend verhaal

Het Onderduikershol is vandaag de dag nog steeds te bezoeken. Recentelijk volledig gerenoveerd vertelt deze bijzondere plek nog steeds dat ontzettend belangrijke verhaal. Want het is goed om verbonden te blijven met ons verleden. Opdat nooit weer zoiets verschrikkelijks gebeuren zal.

Verscholen in het Valtherbos kun je zelf beleven hoe het moet zijn geweest voor de onderduikers om te leven in een donker hol in de grond. Informatieborden vertellen de verschillende verhalen en de grimmige sfeer van het prachtige Valtherbos doet de rest.

Vlakbij het Onderduikershol vind je trouwens een prachtige lindeboom. Bijna 40 jaar na de bevrijding, op 11 april 1984, werd deze boom geplant door de kleinzoon van Albertus Zefat. Tegelijkertijd werd er een gedenksteen geplaatst. Zo vormt deze plek, verscholen in het bos, een bijzondere locatie waar tragedie uit het verleden samenkomt met hoop voor de toekomst. Absoluut een bezoek waard!

Bezoek het in 2022 gerenoveerde Onderduikershol
Zoeken